- Yargı Paketi olarak bilinen Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına dair Kanun Teklifi TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi ve yasalaştı. Türkiye Yüzyılı Yargı Reformu Strateji Belgesi’nde yer alan hedefler doğrultusunda hazırlanan ilk yargı paketi olan kanun teklifi; hem infaz sistemi hem de toplumsal hayatı ilgilendiren birçok başlıkta değişiklik içeriyor.
Koşullu Salıverilme Kapsamı
Hükümlülerin, aldıkları ceza miktarına bakılmaksızın, koşullu salıverilme tarihine kadar olan sürenin en az onda birini(1/10) ceza infaz kurumunda geçirmesi zorunlu hale geldi. Bu süre hiçbir koşulda beş günden az olamayacak. Burada temel amaç toplumda oluşabilecek “cezasızlık” algısının önüne geçmektir.
İkinci kez tekerrür hükümleri uygulanan hükümlüler için şartlı salıverilme imkânı
İkinci defa tekerrür durumunda koşullu salıverilme imkânı bulunmamaktaydı. 10. Yargı Paketi ile hakkında ikinci defa tekerrür hükümleri uygulananlar, süreli hapis cezalarının dörtte üçünü (3/4)iyi halli olarak infaz etmeleri durumunda koşullu salıverilmeden yararlanabilmelerine imkân tanınmaktadır.
Özel İnfaz Usullerinin Kapsamının Genişletilmesi
Hafta sonu veya geceleyin infaz usullerinde:
- Kasten işlenen suçlarda, daha önce 1 yıl 6 ay olan hapis cezası sınırı 3 yıla,
- Taksirle öldürme suçu hariç olmak üzere, taksirle işlenen suçlarda ise 3 yıl olan sınır 5 yıla çıkarılmıştır.
Ayrıca hafta sonu infaz usulünün hafta içi olacak şekilde uygulanabilmesi kabul edilmektedir.
Konutta infaz usulünde ise;
- Kadın, çocuk veya 65 yaşını bitirmiş kişiler için konutta infaz sınırı 1 yıldan 3 yıla,
- 70 yaşını bitirmiş kişiler için bu süre 2 yıldan 4 yıla,
- 75 yaşını bitirmiş kişiler için ise 4 yıldan 5 yıla çıkarılmıştır.
- 3 yıl yerine, 5 yıl veya daha az hapis cezası alan doğum yapmış kadın hükümlülerin cezalarını konutunda çekmelerine imkân tanınmaktadır.
Ayrıca 80 yaşını bitirmiş kişiler bakımından 6 yıl hapis cezasının konutta infazına karar verilebilmesine imkân tanınmaktadır.
Ağır bir hastalık veya engellilik nedeniyle Ceza İnfaz Kurumu koşullarında hayatını yalnız idame ettiremeyeceği tespite dilen ve toplum güvenliği bakımından ağır ve somut tehlike oluşturmayacağı değerlendirilenlerin hapis cezasının konuttaçektirilebilmesine imkân tanınmaktadır. Bu düzenlemeden ağırlaştırılmış müebbet cezasına mahkûm olanlar yararlanamayacaktır.
Burada cezanın konutunda çektirilmesine infaz hâkimi tarafından karar verilebilecektir. Mahkûmun durumu, Cumhuriyet Başsavcılığınca birer yıllık dönemlerde incelettirilecek. İnceleme sonuçlarına göre hükümlünün iyileştiğinin tespit edilmesi halinde infaz hâkimi, cezanın konutta çektirilmesine dair kararı kaldıracak ve mahkûm, denetimli serbestlik müdürlüğü ve bulunduğu yer kolluk makamlarınca izlenecek. Toplam cezası 10 yıldan fazla olan hükümlülerin elektronik cihazların kullanılması suretiyle takibi zorunlu olacak.
Bu yükümlülüklere aykırı hareket edilmesi halinde cezanın konutunda çektirilmesine dair karar infaz hâkimliğince kaldırılacak.
Bu düzenlemelerle birlikte ceza infaz sisteminin insani boyutunu güçlendirmenin amaçlandığını görmekteyiz.
Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokanlara Yönelik Cezalar
Kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşım araçlarını kişilerin hayat, sağlık veya malvarlığı açısından tehlikeli olabilecek şekilde sevk ve idare edenlere verilecek hapis cezasının alt sınırı arttırılarak; ceza 4 aydan, 2 yıla kadar hapis olarak belirlenmektedir.
Alkol veya uyuşturucu madde etkisiyle ya da başka bir nedenle emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edemeyecek halde olmasına rağmen araç kullananlara uygulanacak hapis cezasının alt sınırı 3 aydan 6 aya yükseltilerek; ceza 6 aydan 2 yıla kadar hapis olarak belirlenmektedir.
Kasten Yaralama Suçlarının Cezası
Kasten yaralama suçlarında, hapis cezaları %50 oranında arttırılmaktadır.
Kasten yaralama sonucunda ölüm meydana gelmişse verilecek hapis cezasının alt ve üst sınırı 8 yıldan 12 yıla kadar yerine 10 yıldan 14 yıla kadar şeklinde değiştiriliyor. Vücutta kemik kırılmasına veya çıkığına neden olan kasten yaralama sonucunda ölüm meydana gelmesi halinde verilecek hapis cezasının alt sınırı 12 yıldan 14 yıla çıkarılıyor.
- Basit Tehdit suçunda cezanın alt sınırı 2 ay olacaktır.
Hükme göre, mal varlığı itibarıyla büyük zarara uğratacağından veya sair bir kötülük edeceğinden bahisle tehditte, mağdurun şikâyeti üzerine verilecek hapis cezasının alt sınırı 2 ay olacak.
- Tehdit suçunun; silahla, kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle, birden fazla kişi tarafından birlikte suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanılarak işlenmesi halinde verilecek cezanın üst sınırı 5 yıldan, 7 yıla çıkarılmaktadır. Ayrıca bu tehdit suçunun ağır hallerinde, cezanın alt sınırı 9 aydan az olamayacaktır.
Burada tehdit suçuyla daha etkin mücadele edilmesinin ve caydırıcılığın sağlanmasının amaçlandığını görmekteyiz.
- Suça teşebbüs halinde faile ağırlaştırılmış müebbet ve müebbet hapis cezaları yerine verilecek süreli hapis cezasının alt ve üst sınırı arttırılmaktadır.
Buna göre, suça teşebbüs halinde faile, meydana gelen zarar veya tehlikenin ağırlığına göre ağırlaştırılmış müebbet yerine 13 yıldan 20 yıla kadar hapis cezası verilirken, bu süre 14 yıldan 21 yıla kadar; müebbet yerine 9 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası öngören hükümdeki süre ise 10 yıldan 18 yıla kadar şeklinde düzenleniyor.
Covid İzni Düzenlemesi
31 Temmuz Covid Yasası olarak bilinen düzenlemeyle pandemi sürecinde açık cezaevinde bulunan mahkûmlar denetimli serbestlikten faydalanarak cezalarını dışarıda izinli olarak infaz etmişlerdi.Bu düzenlemeden, cezası 31 Temmuz 2023 itibarıyla kesinleşmiş ve cezaevinde bulunan mahkûmlar yararlandı. Ancak 31 Temmuz 2023’ten önce suç işlediği halde o tarihte hükmü kesinleşmediği için hapiste olmayan kişiler, yargı süreçlerinin uzaması nedeniyle bu imkândan faydalanamamıştı. Burada eşitsizliğin giderilmesine yönelik bir düzenleme için beklenti oluştuysa da kanunda bu yönde bir düzenleme yer almadı.
Noterlik Kanunu Disiplin Hükümleri
Noterlik kanununda disiplin hükümleri yeniden düzenlenerek, disiplin yaptırımları hukuki belirlilik ve öngörülebilirlik ilkeleri çerçevesinde açık ve net şekilde tanımlanmaktadır.
Her hakkı saklıdır. Bu yazı içeriğinde yer alan bilgiler, eteysehukuk.com a atıf yapılmaksızın kullanılamaz. Atıf yapmadan, kısmen veya tamamen alıntı yapılması halinde ilgililer hakkında hukuki ve cezai yollara müracaat edilecektir.